Op initiatief van de Hanseclub (Nederland) bezochten we met een 14 tal enthousiaste Hanse bezitters op vrijdag 21 november de HANSE werf in Greifswald.
Donderdags was iedereen al naar Duitsland getogen, Greifswald is 730km vanaf Amsterdam, en aan het eind van de middag druppelde de meeste deelnemers het hotel in Stralsund binnen , wat een wat grotere plaats vlak bij Greifswald is.
De volgende ochtend om 10.00h werden we welkom geheten op de werf door Dirk-Jan, de sales manager van Hanse Benelux. Ook Klaas van West Yachting was die dag aanwezig om een paar schepen af te nemen en liep met ons mee.
Eerst kregen we een inleiding van Raoul, chief designer van Hanse. Hij legde ons uit hoe het ontwerp proces van een nieuw Hanse model in zijn werk gaat.
Hij ging niet alleen in op de ontwikkelingen in het design maar ook op Hanse in het algemeen: de afgelopen jaren heeft HANSE zich door overname van een aantal andere merken van zowel zeil- als motorjachten ontwikkeld tot een soort Volkswagen concern voor de watersport: de verschillende merken bedienen verschillende doelgroepen:
- Dehler is het meest sportieve merk en richt zich vooral op de wedstrijdzeilers en andere ‘snelheidsmaniakken’. Dat uit zich in relatief smalle boten en diepere kielen en veel zeil.
HANSE is het grootste merk binnen de groep, al vlug zo’n 25 – 50% van de totale omzet in aantallen boten. Dit merkt heeft ook het breedste assortiment, van de vrij nieuwe 325 tot de allernieuwste 675.- MOODY is na faillissement recentelijk toegevoegd aan HANSE. De integratie van Moody in het producten gamma van Hanse en vooral de integratie in de productieprocessen in de fabriek heeft flink wat voeten in de aarde gehad.
- Varianta is een wat uitgeklede versie van twee Hanse modellen.
- Er zijn ook een paar motorbootmerken die voor zeilers natuurlijk (nog ) niet interessant zijn.
Al deze merken worden in de fabriek in Greifswald gemaakt, omdat Hanse alleen de naam en de ontwerpen heeft gekocht en soms ook de mallen.
Voor Hanse is de belangrijkste concurrent eigenlijk de Beneteau groep. Ook zij bouwen toerjachten met heel behoorlijke zeileigenschappen en in grotere aantallen dan Hanse
De ontwikkeling van een nieuw model
De ontwikkeling van een nieuw model begint met signalen van sales & marketing. Op basis daarvan wordt de grootte globaal bepaald en worden de eerste schetsen gemaakt, de doelgroepen nader bepaald, etc. De wensen worden dan geÏ en de huisontwerper Judel&Vrolijk krijgen dan opdracht een nieuw romp,dek en zeilplan ontwerp te maken. Dit ontwerp gaat dan naar het ontwerpteam van Hanse die dit verder afmaken tot het ontwerp compleet is. Dit alles gebeurd op de computer en de bestanden gaan tijdens het ontwerp proces digitaal heen en weer tussen Judel& Vrolijk en Hanse. In feite lijken de Hanse jachten heel erg op elkaar, alleen is er in de grotere niet alleen (nog) meer leefruimte maar ook meer keuze voor allerlei opties als koelkasten magnetrons, vaatwassers enz.
Bij de ontwikkeling van een nieuw model worden er een aantal standaarden aangehouden die niet allemaal zijn toegelicht. Maar er zal b.v. duidelijk verschil zijn in lengte / breedte en andere verhoudingen tussen Hanse, Dehler en de andere merken. Al was het alleen maar om een jacht herkenbaar te maken.
De productie
Vervolgens gingen we naar de productiehallen. Helaas mochten we binnen geen foto’s maken. Blijkbaar zijn beursgenoteerde bedrijven zoals Hanse daar erg gevoelig voor.
We begonnen in de timmerwerkplaats waar platen hout van 244×122 op grote stapels binnen kwamen en via computergestuurde snijmachines en lakstraten er complete inbouwpakketten als bouwpakket uit kwamen. Voordat de panelen uit de plaat gezaagd werden, werd de plaat op bepaalde plaatsen eerst van stickers voorzien, handig om te weten dat dit paneel 63 BB van een Hanse 345 was. Ook machinaal natuurlijk werden de kopse kanten gefineerd en vervolgens gingen ze naar de spuiterij. Spuiten en drogen was in een klein half uur klaar waarna de panelen naar de productiehal getransporteerd konden worden waar de interieurs in elkaar worden gezet.
Vervolgens hebben we de assemblage bezocht. De rompen én de dekken worden in Polen gebouwd op de mallen van Hanse. Zij gaven aan dat Hanse één van de weinige bootbouwers is die ook zijn eigen mallen maakt. Ook dat hebben we gezien: een paar jongeren die eindeloos met de hand een mal aan het polijsten waren.
Romp en dek gaan dan gescheiden naar een soort lopende band waar in ca. 10 stations alles op en in de schepen wordt gebouwd, alle modellen door elkaar, en waar in een van de laatste stations romp en dek op elkaar gelijmd worden. Wanneer een schip gereed is wordt hij de loods uitgerold, schuiven alle schepen 1 plaats op en komt er weer een nieuwe romp aan het begin.
Zo bouwt Hanse ca. 10 schepen per week en zo’n 600 per jaar welke via de weg door heel Europa worden getransporteerd en per schip naar de overige landen in de wereld waarbij men aangaf dat Australië en Amerika grote groeimarkten zijn voor Hanse.
Na een echte Oost-Duitse lunch met gekookte aardappelen, kool en geruld gehakt ging ieder zijns weegs. Een aantal gingen direct richting huis, anderen bleven nog 1 of 2 dagen om nog wat van de omgeving te zien.
Greifswald en Stralsund liggen aan de Oostzee, zijn Hanse steden, hebben beiden hele leuke haventjes en alle promotiefilms van Hanse zijn daar opgenomen.
Het is een fantastisch vaargebied met nauwelijks eb en vloed en heel beschut varen tussen de vele eilanden in de Oostzee.
Al met al een heel interessant weekeind en heel leuk om eens te zien hoe je schip opgebouwd wordt.
Heel veel dank aan Dirk-Jan en Klaas namens alle deelnemers.
Hans van Leeuwen en Ben Tolstra